IdealShell
01 Юubat 2015, 12:21
Her sektцr gibi domain dьnyasэnda da sэkзa kullandэрэmэz veya зokзa karюэmэza зэkan цzelterimler vardэr. Bu terimlerin anlamэnэ iyi bir юekilde kavramamэz domain ile ilgili iюlerimizin saрlэklэ yьrьmesi aзэsэndan зok цnemlidir.
Aюaрэda domain dьnyasэnda en зok kullanэlan 20 terimi listeledim ve bu terimlerin Tьrkзe karюэlэklarэ ile kэsa da olsa aзэklamalarэnэ belirtmeye зalэюtэm. Эtiraf etmeliyim ki; her zaman kullandэрэmэz bu terimlerin Tьrkзe karюэlэklarэnэ doрru ifade edebilmek benim iзin зok kolay olmadэ (aзэk konuюmak gerekirse bazэ ifadeleri aynen aslэ gibi kullanmayэ tercih ediyorum). Aюaрэdaki domain terimlerinden bazэlarэ kendine цzel ayrэ bir yazэ yazmamэ gerektirecek kadar цnemli ve geniю kapsamlэlar; inюallah en kэsa zamanda her biri iзin ayrэ bir yazэ yazacaрэm. Эюte domain dьnyasэ ile ilgili bilmeniz gereken 20 terim ve aзэklamalarэ:
domain name:
Tьrkзe’ye alan adэ olarak зevrilen domain name (ben domain ifadesini kullanэyorum), bir web sitesinin internetteki adэ ve adresidir. Eрer domainler olmasaydэ, web sitelerine sadece IP adresleri ile ulaюabilirdik ki bu da, normal hayatэmэzda adreslerin olmamasэ ve sadece coрrafi koordinatlara gцre hareket etmemize benzerdi ki bu hiз iyi olmazdэ =)
domain registration:
Domain kayэt iюlemi. Bazen domain satэn alma olarak da nitelendirilse de aslэnda satэn alma ifadesini domainin sahibinden veya aracэlardan satэn alma olarak kullanэyoruz. Registration ise kayэtlэ olmayan (boюtaki) bir domaini bir domain firmasэ aracэlэрэyla kayэt etmek anlamэnda kullanэlэyor.
domain registries:
Her bir domain uzantэsэnэ yцneten firma ya da kiюileri belirtmek iзin kullanэlan ifade. Цrnek olarak .com ve .net uzantэlarэnэn yцnetimi VeriSign’da (ayrэntэlэ liste iзin).
domain registrars:
Domain registries’ler ile anlaюmalarэ olan aracэ domain kayэt firmalarэ. Herhangi bir domaini kayэt etmek iзin bu firmalardan biri ile зalэюэrэz (Moniker, IHS Telekom gibi).
registration fee (reg fee):
Domain kayэt ьcreti anlamэna gelen bu ifade genellikle domain deрerlemesi (appraisals) yapэlэrken domainin herhangi bir deрeri olmadэрэnэ belirtmek iзin kullanэlэr (yani ederi sadece kayэt ьcreti denmek istenir). Ayrэca bu ifade kullanэlэrken en зok yapэlan hata reg fee yerine reg free denilmesidir.
domain transfer:
Domain transferi, bir domainin kayэtlэ olduрu firmadan baюka bir registrar firmaya aktarэlmasэ demektir. Registrar firmalar yukarэda da bahsettiрim gibi aracэ firmalardэr; bu yьzden sahip olduрumuz domaini istediрimiz firmada tutma hakkэ bize aittir. Цrnek olarak domainom.com domaini юuan moniker.com firmasэnda bulunmaktadэr ve bu domaini istediрim zaman (transferin yasak olduрu sьreзler hariз) baюka bir firmaya taюэyabilirim.
domain epp code (authorization code/transfer code):
Domaini bir firmadan baюka bir registrar firmaya taюэmak iзin gerekli olan gьvenlik kodudur. Her bir domain iзin цzel olan bu kod olmadan domain transferi gerзekleюemez.
whois:
Bir domainin kime ait olduрunu gцsteren sorgulamaya whois sorgulamasэ denir. Цrnek bir whois sorgusu юцyledir: Domain Name: domainom.com
Registrar: MONIKER ONLINE SERVICES, INC.
Status: clientDeleteProhibited, clientTransferProhibited
Expiration Date: 2011-10-28
Creation Date: 2006-10-28
Last Update Date: 2011-07-01
Name Servers: ns1.93d.net, ns2.93d.net
Administrative Contact: domainOMWhois sorgusunda domain adэ, kayэt firmasэ (registrar), domain durumu (status), kayэt tarihi (creation date), bitiю tarihi (expiration date), name server bilgileri, yцnetici-teknik sorumlu-muhasebe sorumlusu iletiюim bilgileri yer alэr.
whois privacy protect:
Bazэ zamanlar domaine ait iletiюim bilgilerinin baюkalarэ tarafэndan gцrьlmesi istenmez. Domainin kayэtlэ bulunduрu firmada bu цzellik mevcut ise aktif edilir ve bцylelikle domaine whois sorgusu yapэldэрэnda domain sahibinin gerзek iletiюim bilgileri gцrьnmez. Цrnek bir whois sorgusunda aюaрэdakine benzer bir sonuз alэnэr: Domain Admin (contact[at]privacyprotect.org)
Visit Privacyprotect.org
domain status:
Domain durum kodlarэnэ belirtmek iзin kullanэlan bu ifade domainin o an hangi durumda olduрunu gцsterir (beklemede, kilitli, sьresi dolmuю gibi).
generic top level domain (gTLD):
Jenerik ьst seviye domain uzantэsэ anlamэnda kullanэlэr. ICANN’in aзэkladэрэ gTLD’ler юunlardэr:
aero, asia, biz, cat, com, coop, edu, gov, info, int, jobs, mil, mobi, museum, name, net, org, pro, tel, travel
country code top level domain (ccTLD):
Ьlkelere цzel tahsis edilen ьst seviye domain uzantэlarэdэr. Tьrkiye iзin .TR, Almanya iзin .DE gibi (tьm ccTLD’leri incelemek iзin.)
idn:
Internationalized Domain Name yani ulusallaюtэrэlmэю alan adэ demek olan IDN’ler, her dilin kendi harfleri ile oluюturulabilen domainlere verilen isimdir. Normal юartlarda, bir domainde sadece Эngilizce’deki A-Z arasэndaki 26 harf ve 0-9 arasэndaki rakamlar ile tire (-) iюareti kullanэlabilirken, IDN’de Tьrkзe karakter iзeren alanadэ.com domaini kaydedilebilir. Kayэt edilen domainler ASCII karakter kodlamasэna gцre зevrimi yapэldэktan sonra kaydedilmektedir. Цrnek olarak alanadэ’nэn ASCII’ye зevrimi xn--alanad-u9a’dir.
domain appraisals:
Tьrkзe’ye alan adэ deрerleme olarak зevrilebilecek olan domain appraisals(ben deрerleme yerine appraisals’э tercih ediyorum), bir domainin; sadece isim olarak deрerinin hesaplanmasэdэr. Bu hesaplama yapэlэrken gцz цnьnde bulundurulan bir зok kэstas vardэr: domainin kaз karakter iзerdiрi, domainin uzantэsэ, anlamэ gibi.
domain extensions:
Domain uzantэlarэ. Bir domainde noktadan sonra gelen kэsэm. Цrnek olarak domainom.com’da uzantэ .com‘dur; google.com.tr’de ise uzantэ .com.tr‘dir.
domain backorder:
Daha цnce kayэtlэ olan ancak sьresi biten ve uzatэlmayan domainlere sahip olabilmek iзin цnceden sipariю verme iюlemine backorder denir. Backorder hizmeti veren firmalar iki юekilde зalэюэr: 1. sьresi biten ve dьюen domaini dьюtьрь gibi otomatik botlar yardэmэyla kayэt etmek (pending-delete backorder). 2. sьresi biten domainleri, dьюme sьrecine girmeden anlaюmalэ olduрu registrar firmalardan almak ve bunlarэ satmak (pre-release)
domain parking:
Kullanэlmayan bir domainin, parking hizmeti veren sitelere yцnlendirilmesi suretiyle yapэlan iюlemdir. Domain parking’de, yцnlendirme iюleminden sonra o domaine ait sayfada parking sitesinin anlaюmalэ olduрu reklamlar зэkar ve domain sahibi bu reklamlardan belli oranda kazanз elde eder.
typo domain:
Bir kelime veya kelime grubunun yanlэю yazэlmasэyla elde edilmiю domainlerdir. Цrnek olarak domainom.com iзin domainmo.com, domaiom.com gibi typo’lar ьretilebilir. Typo domainler, asэl domainlerin trafiklerinden fayda saрlamak iзin kullanэlэr.
icann:
Эnternet Tahsisli Sayэlar ve Эsimler Kurumu (ICANN) uluslararasэ dьzeyde organize olmuю, Эnternet Protokolь (IP) adresi alanэ tahsisi, protokol tanэtэcэ atamasэ, genel (gTLD) ve ьlke kodu (ccTLD) ьst dьzey domain sistemi yцnetimi ve kцk sunucu sistemi yцnetimi iюlevlerinden sorumlu kвr amacэ gьtmeyen bir kurumdur (kaynak).
wipo:
Dьnya Fikri Mьlkiyet Цrgьtь olarak Tьrkзeleюtirilen WIPO (World Intellectual Property Organization), marka tescili, patentler ve endьstriyel tasarэmlar, sanat eserleri ve telif hakkэ yasalarэnэ kapsayan, tьm dьnyada 184 ьlkenin tanэdэрэ bir kurumdur. Domain uyuюmazlэklarэ ile ilgili davalar da WIPO tarafэndan yьrьtьlmektedir.
Kaynak: [Only Registered Users Can See Links] ([Only Registered Users Can See Links])
Aюaрэda domain dьnyasэnda en зok kullanэlan 20 terimi listeledim ve bu terimlerin Tьrkзe karюэlэklarэ ile kэsa da olsa aзэklamalarэnэ belirtmeye зalэюtэm. Эtiraf etmeliyim ki; her zaman kullandэрэmэz bu terimlerin Tьrkзe karюэlэklarэnэ doрru ifade edebilmek benim iзin зok kolay olmadэ (aзэk konuюmak gerekirse bazэ ifadeleri aynen aslэ gibi kullanmayэ tercih ediyorum). Aюaрэdaki domain terimlerinden bazэlarэ kendine цzel ayrэ bir yazэ yazmamэ gerektirecek kadar цnemli ve geniю kapsamlэlar; inюallah en kэsa zamanda her biri iзin ayrэ bir yazэ yazacaрэm. Эюte domain dьnyasэ ile ilgili bilmeniz gereken 20 terim ve aзэklamalarэ:
domain name:
Tьrkзe’ye alan adэ olarak зevrilen domain name (ben domain ifadesini kullanэyorum), bir web sitesinin internetteki adэ ve adresidir. Eрer domainler olmasaydэ, web sitelerine sadece IP adresleri ile ulaюabilirdik ki bu da, normal hayatэmэzda adreslerin olmamasэ ve sadece coрrafi koordinatlara gцre hareket etmemize benzerdi ki bu hiз iyi olmazdэ =)
domain registration:
Domain kayэt iюlemi. Bazen domain satэn alma olarak da nitelendirilse de aslэnda satэn alma ifadesini domainin sahibinden veya aracэlardan satэn alma olarak kullanэyoruz. Registration ise kayэtlэ olmayan (boюtaki) bir domaini bir domain firmasэ aracэlэрэyla kayэt etmek anlamэnda kullanэlэyor.
domain registries:
Her bir domain uzantэsэnэ yцneten firma ya da kiюileri belirtmek iзin kullanэlan ifade. Цrnek olarak .com ve .net uzantэlarэnэn yцnetimi VeriSign’da (ayrэntэlэ liste iзin).
domain registrars:
Domain registries’ler ile anlaюmalarэ olan aracэ domain kayэt firmalarэ. Herhangi bir domaini kayэt etmek iзin bu firmalardan biri ile зalэюэrэz (Moniker, IHS Telekom gibi).
registration fee (reg fee):
Domain kayэt ьcreti anlamэna gelen bu ifade genellikle domain deрerlemesi (appraisals) yapэlэrken domainin herhangi bir deрeri olmadэрэnэ belirtmek iзin kullanэlэr (yani ederi sadece kayэt ьcreti denmek istenir). Ayrэca bu ifade kullanэlэrken en зok yapэlan hata reg fee yerine reg free denilmesidir.
domain transfer:
Domain transferi, bir domainin kayэtlэ olduрu firmadan baюka bir registrar firmaya aktarэlmasэ demektir. Registrar firmalar yukarэda da bahsettiрim gibi aracэ firmalardэr; bu yьzden sahip olduрumuz domaini istediрimiz firmada tutma hakkэ bize aittir. Цrnek olarak domainom.com domaini юuan moniker.com firmasэnda bulunmaktadэr ve bu domaini istediрim zaman (transferin yasak olduрu sьreзler hariз) baюka bir firmaya taюэyabilirim.
domain epp code (authorization code/transfer code):
Domaini bir firmadan baюka bir registrar firmaya taюэmak iзin gerekli olan gьvenlik kodudur. Her bir domain iзin цzel olan bu kod olmadan domain transferi gerзekleюemez.
whois:
Bir domainin kime ait olduрunu gцsteren sorgulamaya whois sorgulamasэ denir. Цrnek bir whois sorgusu юцyledir: Domain Name: domainom.com
Registrar: MONIKER ONLINE SERVICES, INC.
Status: clientDeleteProhibited, clientTransferProhibited
Expiration Date: 2011-10-28
Creation Date: 2006-10-28
Last Update Date: 2011-07-01
Name Servers: ns1.93d.net, ns2.93d.net
Administrative Contact: domainOMWhois sorgusunda domain adэ, kayэt firmasэ (registrar), domain durumu (status), kayэt tarihi (creation date), bitiю tarihi (expiration date), name server bilgileri, yцnetici-teknik sorumlu-muhasebe sorumlusu iletiюim bilgileri yer alэr.
whois privacy protect:
Bazэ zamanlar domaine ait iletiюim bilgilerinin baюkalarэ tarafэndan gцrьlmesi istenmez. Domainin kayэtlэ bulunduрu firmada bu цzellik mevcut ise aktif edilir ve bцylelikle domaine whois sorgusu yapэldэрэnda domain sahibinin gerзek iletiюim bilgileri gцrьnmez. Цrnek bir whois sorgusunda aюaрэdakine benzer bir sonuз alэnэr: Domain Admin (contact[at]privacyprotect.org)
Visit Privacyprotect.org
domain status:
Domain durum kodlarэnэ belirtmek iзin kullanэlan bu ifade domainin o an hangi durumda olduрunu gцsterir (beklemede, kilitli, sьresi dolmuю gibi).
generic top level domain (gTLD):
Jenerik ьst seviye domain uzantэsэ anlamэnda kullanэlэr. ICANN’in aзэkladэрэ gTLD’ler юunlardэr:
aero, asia, biz, cat, com, coop, edu, gov, info, int, jobs, mil, mobi, museum, name, net, org, pro, tel, travel
country code top level domain (ccTLD):
Ьlkelere цzel tahsis edilen ьst seviye domain uzantэlarэdэr. Tьrkiye iзin .TR, Almanya iзin .DE gibi (tьm ccTLD’leri incelemek iзin.)
idn:
Internationalized Domain Name yani ulusallaюtэrэlmэю alan adэ demek olan IDN’ler, her dilin kendi harfleri ile oluюturulabilen domainlere verilen isimdir. Normal юartlarda, bir domainde sadece Эngilizce’deki A-Z arasэndaki 26 harf ve 0-9 arasэndaki rakamlar ile tire (-) iюareti kullanэlabilirken, IDN’de Tьrkзe karakter iзeren alanadэ.com domaini kaydedilebilir. Kayэt edilen domainler ASCII karakter kodlamasэna gцre зevrimi yapэldэktan sonra kaydedilmektedir. Цrnek olarak alanadэ’nэn ASCII’ye зevrimi xn--alanad-u9a’dir.
domain appraisals:
Tьrkзe’ye alan adэ deрerleme olarak зevrilebilecek olan domain appraisals(ben deрerleme yerine appraisals’э tercih ediyorum), bir domainin; sadece isim olarak deрerinin hesaplanmasэdэr. Bu hesaplama yapэlэrken gцz цnьnde bulundurulan bir зok kэstas vardэr: domainin kaз karakter iзerdiрi, domainin uzantэsэ, anlamэ gibi.
domain extensions:
Domain uzantэlarэ. Bir domainde noktadan sonra gelen kэsэm. Цrnek olarak domainom.com’da uzantэ .com‘dur; google.com.tr’de ise uzantэ .com.tr‘dir.
domain backorder:
Daha цnce kayэtlэ olan ancak sьresi biten ve uzatэlmayan domainlere sahip olabilmek iзin цnceden sipariю verme iюlemine backorder denir. Backorder hizmeti veren firmalar iki юekilde зalэюэr: 1. sьresi biten ve dьюen domaini dьюtьрь gibi otomatik botlar yardэmэyla kayэt etmek (pending-delete backorder). 2. sьresi biten domainleri, dьюme sьrecine girmeden anlaюmalэ olduрu registrar firmalardan almak ve bunlarэ satmak (pre-release)
domain parking:
Kullanэlmayan bir domainin, parking hizmeti veren sitelere yцnlendirilmesi suretiyle yapэlan iюlemdir. Domain parking’de, yцnlendirme iюleminden sonra o domaine ait sayfada parking sitesinin anlaюmalэ olduрu reklamlar зэkar ve domain sahibi bu reklamlardan belli oranda kazanз elde eder.
typo domain:
Bir kelime veya kelime grubunun yanlэю yazэlmasэyla elde edilmiю domainlerdir. Цrnek olarak domainom.com iзin domainmo.com, domaiom.com gibi typo’lar ьretilebilir. Typo domainler, asэl domainlerin trafiklerinden fayda saрlamak iзin kullanэlэr.
icann:
Эnternet Tahsisli Sayэlar ve Эsimler Kurumu (ICANN) uluslararasэ dьzeyde organize olmuю, Эnternet Protokolь (IP) adresi alanэ tahsisi, protokol tanэtэcэ atamasэ, genel (gTLD) ve ьlke kodu (ccTLD) ьst dьzey domain sistemi yцnetimi ve kцk sunucu sistemi yцnetimi iюlevlerinden sorumlu kвr amacэ gьtmeyen bir kurumdur (kaynak).
wipo:
Dьnya Fikri Mьlkiyet Цrgьtь olarak Tьrkзeleюtirilen WIPO (World Intellectual Property Organization), marka tescili, patentler ve endьstriyel tasarэmlar, sanat eserleri ve telif hakkэ yasalarэnэ kapsayan, tьm dьnyada 184 ьlkenin tanэdэрэ bir kurumdur. Domain uyuюmazlэklarэ ile ilgili davalar da WIPO tarafэndan yьrьtьlmektedir.
Kaynak: [Only Registered Users Can See Links] ([Only Registered Users Can See Links])